Inflatie loopt verder op

Volgens de favoriete maatstaf van de Federal Reserve steeg de inflatie in de Verenigde Staten naar het hoogste niveau in veertig jaar.

De personal consumption expenditures index (PCE-index) steeg met 6,8 procent in juni, na een stijging van 6,3 procent in mei. Exclusief voedsel en energie steeg de PCE-index met 4,8 procent in juni tegen 4,7 procent in mei. Maand op mand stegen de prijzen met 0,6 procent tegen 0,3 procent in elke van de voorgaande vier maanden. Dit bericht kwam na het rentebesluit van de Fed en daarmee neem de kans toe dat de Fed op 25 september wederom de rente met 0,75 procent gaat verhogen. Tussen nu en de volgende FOMC-vergadering op 25 september zitten natuurlijk nog verschillende inflatiecijfers, maar de komende maanden is de vergelijkingsbasis in de Verenigde Staten ongunstig waardoor inflatie verder kan oplopen.

Een andere goede indicator voor de onderliggende inflatieontwikkeling zijn de gestegen salarissen, die stegen met 5,7 procent in het tweede kwartaal tegenover vijf procent in de voorgaande twee kwartalen. Stijgende lonen zullen ervoor zorgen dat de inflatie niet zo snel daalt. De arbeidsmarkt blijft nog altijd krap en voor wat betreft looneisen baseren werknemers zich vooral op de inflatieverwachtingen voor het komende jaar (en dus niet op de inflatieverwachtingen voor de komende tien jaar zoals die wordt afgeleid van de TIPS en waar de Fed maar liefst 25 procent in de boeken heeft). Die inflatieverwachtingen voor het komende jaar worden vaak gebaseerd op de inflatie van dit moment. Voor werknemers zijn dan vooral energieprijzen (meer dan 40 procent gestegen in een jaar) en voedselprijzen (meer dan 11 procent gestegen in een jaar) van belang.

In de eurozone kwam de inflatie uit op 8,9 procent in juli tegenover 8,6 procent in juni, ook hier dankzij een 40 procent stijging van de energieprijzen en 10 procent stijging van de voedselprijzen. De kerninflatie in Europa ligt op 4 procent, twee keer zo hoog als de doelstelling van de ECB. Daarmee neemt de kans toe dat de ECB nogmaals de rente met 50 basispunten zal verhogen in september.

Inflatie is een wereldwijd fenomeen. In maar liefst 80 procent van de landen ligt de inflatie boven de 6 procent. Stijgende energieprijzen en stijgende voedselprijzen raken iedereen. Ook de verstoringen in toeleveringsketens zijn een wereldwijd fenomeen. De verschillen zitten eerder in de manier waarop landen de inflatie berekenen. Vergeleken met veel andere landen speelt in de VS de vraag een veel grotere rol. Dat maakt het voor de Fed ook eenvoudiger om de inflatie onder controle te krijgen. Met het monetaire beleid kan de Fed wel de vraag beïnvloeden, maar niet de aanbodzijde. De Fed kan nu eenmaal geen olie bijdrukken of voedsel van de balans halen. In Europa zit het inflatieprobleem vooral aan de aanbodkant, namelijk in de vorm van hogere energieprijzen. Die kan de ECB wel willen beïnvloeden door de vraag te drukken, maar die impact daarvan op de energieprijzen is gering. Inflatie in Europa is meer een geopolitiek probleem. De oplossing hier zit in een deal met Poetin. In de VS zal de Fed meer moeten doen om de inflatie te drukken. Nu ligt de beleidsrente nog altijd enkele procentpunten beneden de kerninflatie. De geschiedenis leert dat de rente tot boven de kerninflatie moet worden verhoogd om door middel van een recessie (dus geen zachte landing) de inflatie te drukken.

Via: Auréus