ECB gaat helemaal los

De grote vraag is natuurlijk waar de rente uiteindelijk naar toegaat in Europa.

De ECB kwam met de grootste renteverhoging ooit (0,75 procent) en verlaagde tegelijkertijd de economische groeiverwachtingen voor volgend jaar van 2,1 procent naar 0,9 procent. Lagarde liet vrij openlijk doorschemeren dat er de volgende maand nog eens 0,75 procent bij de rente komt. Kennelijk is er een compromis met de leden van het beleidscomité die minder snel de rente wilden verhogen, want bij de uiteindelijke stemming was iedereen unaniem voor. Waarschijnlijk zit dat compromis in de afbouw van de grote post obligaties op de balans van de ECB. Daar werd namelijk met geen woord over gerept

De grote vraag is natuurlijk waar de rente uiteindelijk naar toegaat in Europa. Er zijn verschillende schattingen van de neutrale rente en met 2 procent hebben we het eigenlijk wel gehad. Nu worstelt Europa met sterk gestegen energieprijzen. Die staan nog altijd op niveaus om op zichzelf een flinke recessie te veroorzaken. Veel gas is tegen hoge prijzen in de opslag gegaan, waarbij meteen de vraag gesteld kan worden voor wiens rekening en risico dat dure gas is. Als in de winter de gasprijzen dalen, trekt er toch iemand aan het kortste eind. Alleen als de prijzen verder stijgen of op een hoog niveau kunnen blijven hangen, kunnen die worden afgewenteld op de consument. Het risico is aanwezig dat de hoge gas- en elektriciteitsprijzen voldoende ‘animal spirits’ hebben doen ontwaken dat financiële markten hun werk doen, namelijk meer aanbod en minder vraag. Aangezien er op de Europese energiemarkten kennelijk nogal wat inefficiënties zijn, kan het dan snel gaan.

Vergeleken met Powell heeft Lagarde het veel lastiger. Het begint er al mee dat de ECB er in de eerste plaats eigenlijk is voor het behoud van de euro en niet voor het behoud van de koopkracht. Er is nog altijd gerede twijfel over het voortbestaan van de euro, zo veel dat de centrale bank deze ontwikkeling niet mag veronachtzamen. Verder is Europa geen eenheid, voor sommige delen is de euro veel te zwak, voor andere delen veel te sterk. Dit divergerende karakter van de eurozone kan moelijk worden opgelost. Het betekent wel dat problemen in Europa eerder groter dan kleiner zullen worden.

In oktober begint de discussie over kwantitatieve verkrapping bij de ECB, waarna mogelijk eind dit jaar wordt besloten om de obligatieportefeuille af te bouwen. Het gaat om in totaal 5 biljoen euro (in de afgelopen zeven jaar vergaard). Het balanstotaal van de ECB ligt nu op 8,8 biljoen euro.  De volgende bijeenkomst is op 5 oktober in Cyprus, maar daar worden geen monetaire besluiten genomen.

In absolute zin lijken twee renteverhogingen achter elkaar van 0,75 procent veel, maar gerelateerd aan de huidige inflatie kan dat snel worden genuanceerd. Zowel de ECB als de FED hebben wel de woorden, maar zetten die niet om in daden. De rente blijft daardoor vooralsnog ver beneden de inflatie en in het verleden is een centrale bank er nog nooit in geslaagd om op die manier de inflatie te drukken.

Via: Auréus