Kansen en risico’s bij het beleggen in infrastructuur

Beleggen in infrastructuur betekent het investeren in voorzieningen die voortdurend beschikbaar zijn en bestemd voor algemeen of gemeenschappelijk gebruik. 

Dat gebruik kan overigens scherp verschillen, maar een rode draad voor veel infrastructuurinvesteringen is de energietransitie. Bestaande infrastructuur is vaak gebaseerd op een economie die draait op fossiele brandstoffen. Nieuwe infrastructuur richt zich vooral op nieuwe vormen van energie. Dat gaat verder dan bijvoorbeeld pijpleidingen voor gas of olie versus elektriciteitsnetwerken voor duurzaam opgewekte energie. Ook het geheel van bruggen, tunnels en vliegvelden is gemaakt voor de economie van de fossiele brandstoffen, terwijl op lange termijn er vooral groei zit in openbaar vervoer via treinen of de alternatieven daarvoor. 

Aangezien het bij infrastructuur gaat om projecten die decennia meegaan, kan de energietransitie bepalend zijn voor het uiteindelijke rendement. Verder is het goed om te realiseren dat infrastructuur feitelijk een soort hybride investering is. Aan de ene kant heeft het de kenmerken van een aandeel, gelet op de risico’s die komen kijken bij de ontwikkeling van het project. Die risico’s worden vaak nogal eufemistisch bestempeld als ‘value-add’. Aan de andere kant lijken de kasstromen uit infrastructuur op die van een obligaties, al worden diezelfde kasstromen meestal wel geïndexeerd met de inflatie, waarschijnlijk een belangrijk voordeel in de komende jaren.

Door de lange looptijd in combinatie met de obligatiekenmerken kan de waardering van infrastructuurprojecten zeer gevoelig zijn voor de rente. Het kan zo maar zijn dat een infrastructuurinvestering die u een jaar geleden bent aangegaan door de gestegen rente inmiddels is gehalveerd. Helaas realiseren veel partijen zich dat nog onvoldoende, gegeven de waardering waarop sommige infrastructuurprojecten worden aangeboden. Omdat infrastructuurbeleggingen vaak illiquide zijn, voelt men niet de noodzaak om te herwaarderen.

Maar nu centrale banken op korte termijn hun beleid waarschijnlijk gaan pauzeren, kan het interessant zijn om op deze veel lagere waarderingen in te stappen. Wel blijft het van belang om een inschatting te maken over de verre toekomst en daarbij de energietransitie leidend te laten zijn. Dan nog kan het aantrekkelijk zijn om te investeren in bestaande fossiele infrastructuur, aangezien de snelheid van de energietransitie te optimistisch wordt ingeschat. We produceren en consumeren nog altijd 102 miljoen vaten olie per dag, een record. Voorlopig zijn we nog niet van olie en gas af.

Duurzame investeringen kunnen interessant zijn vanwege hun groeipotentieel, maar ook vanwege de veel lagere gevoeligheid voor maatregelen van de overheid, bijvoorbeeld in de vorm van hogere belastingen. Nu gaat dat niet altijd goed. Zo drukt de belasting op de overwinst bij de productie van energie vooral op duurzaam opgewekte energie en veel minder op fossiele energie. Maar als er hogere heffingen komen op CO2 dan profiteert duurzame energie veel sterker. Pas op met het investeren in LNG-infrastructuur. Aardgas wordt gepresenteerd als een vorm van energie geschikt voor een transitieperiode naar duurzame energie, maar in de vorm van LNG is dat niet het geval. Per saldo heeft de productie van aardgas door middel van fracking, het vervoer in de vorm van LNG en het lokaal omzetten van aardgas naar elektriciteit een veel grotere carbon footprint dan het nog enkele jaren volop doorstoken met een bestaande kolencentrale. Die kolencentrale kan immers binnen bijvoorbeeld drie jaar worden uitgezet, terwijl nieuwe LNG-infrastructuur nog decennia mee moet gaan voordat het economisch kan worden afgeschreven. Dat zorgt er ook voor dat de totale CO2-uitstoot bij LNG hoger ligt dan bij steenkool. Verder is het natuurlijk enigszins vreemd dat wij hier fracking vanwege milieubezwaren niet toestaan, maar met datzelfde fracking wanneer het wordt aangeleverd in de vorm van LNG geen probleem hebben.

Elektronische duurzame infrastructuur zoals datacenters, zendmasten, zonnevelden en windmolenparken hebben niet uitsluitend voordelen in het kader van de energietranstie. Vaak is er eerst veel fossiele energie vereist en de datacenters eisen goedkope alternatieve energie, wat vaak wordt gesubsidieerd door de overheid, ten koste van haar eigen burgers. Verder is er veel sociale onrust voor wat betreft het plaatsen van zendmasten, zonnevelden of windmolens.

De kansen voor infrastructuur lijken toe te nemen omdat de overheid terugtreedt. Toch heeft de overheid nog altijd veel in de melk te brokkelen bij infrastructuur en feitelijk bepaalt de overheid dan ook vaak wat een belegger mag verdienen. Over het algemeen pakken dergelijke overeenkomsten met de overheid op lange termijn niet goed uit. Een goede stelregel voor veel beleggers zou moeten zijn dat ze voor hun rendement niet afhankelijk willen zijn van welke overheid dan ook.

Infrastructuur lijkt op het investeren in een combinatie van vastgoed en inflatie-linked leningen, maar dan met veel langere looptijden. Voor zo’n lange periode van illiquiditeit mag een hogere vergoeding worden geëist.  Verder wordt er bij infrastructur soms stevig gefinancierd, tot wel 80 procent. Dan moet er wel de nodige zekerheid zijn over de onderliggende kasstromen. Zoals aangegeven maakt die lange looptijd infrastructuur extreem gevoelig voor bewegingen in de rente. In combinatie met de illiquiditeit kan dat tussentijds zorgen voor relatief grote koersuitslagen en door de koersdalingen de komende tijd wellicht ook voor kansen.

Via: Auréus